بررسی تطبیقی نقاشی های لاکی دوران زندیه و قاجاریه (تکنیک و موضوع) – پروژه عملی: گل و مرغ برگرفته از نقاشی های لاکی زند و قاجار

«نقاشی لاکی» هنری است که ردپای آن را می توان از اواخر سده نهم بر روی جلدها پیدا کرد، از دوره صفوی این هنر گرانقدر را علاوه بر جلدها، می توان بر روی اشیاء دیگری چون قلمدان ها، قاب آیینه ها و جعبه های لاکی نیز پیدا کرد. اوج هنر لاکی یا روغنی را می توان در دوره زند و قاجار دانست. با شروع حکومت کریم خان زند آرامش نسبی در ایران بر قرار شد. هنرمندانی چون محمد صادق و محمد باقر، سبک زندیه را پایه ریزی کردند و مضامینی چون گل و مرغ، تک چهره ها، داستان های عاشقانه، تذهیب و ... را بر روی اشیاء لاکی ترسیم نمودند. با گذشت زمان و روی کار آمدن سلسله ی قاجاریه، دریچه ای جدید در هنر لاکی آغاز می شود. در سبک قاجار تنوع و نوع آوری در مضامین نقاشی لاکی به علت ارتباط با اروپا به نحو چشمگیری پدیدار و سبک های گوناگون به وسیله هنرمندان این دوره چون محمد اسماعیل، نجفعلی و پسرانش، خانواده امامی و آقا لطفعلی شیرازی و دیگر هنرمندان این عصر پدیدار می شود. در این دوره سبک معمول به سه گونه تقسیم می شود: ایرانی سازی، فرنگی سازی و سبک میانه. ساخت و تکنیک های به کار رفته در این دو دوره با توجه به مهارت و توانایی و سلیقه هنرمند تغییر می پذیرد. اگر بخواهیم ما بین این دو دوره تفاوت فاحشی را در نظر بگیریم، در دوره زند از رنگ های زرد و سبز و رنگ های هماهنگ با آن استفاده شده است و در دوره قاجار از رنگ های گرم، خصوصاً قرمزهای مختلف به کار گرفته شده است. در این پایان نامه سعی بر این شده است که پس از اشاره اجمالی به پیشینه و ارزش های این هنر، با معرفی فنون، مواد و اسلوب های مورد استفاده در آن در دو دوره یاد شده، گامی در جهت معرفی این میراث ملّی برداشته و پنجره ای جدید فراروی هنرمندان مستعد در جهت رشد و تعالی مجدد این هنر گرانقدر کشورمان، گشوده شود.